Pomnik Pogoni w Kownie
Fot. globtroter.pl
Podczas uroczystości w dniu 12 stycznia br. na placu Łukiskim w Wilnie, poświęconych rocznicy śmierci partyzanta Juozasa Krikštaponisa, kilkudziesięciu uczestników zgromadzenia domagało się ustawienia pomnika Pogoni w tym miejscu stolicy Litwy.
Zdaniem Jonasa Burokasa, jednego z organizatorów wydarzenia, władze miejskie ignorują przyjętą cztery lata temu ustawę, która stanowi, że w centrum placu Łukiskiego ma stanąć symbol państwa – pomnik Pogoni.
1 sierpnia 2020 roku weszła w życie ustawa o placu Łukiskim, ustanawiająca status pomnika tego placu w stolicy Litwy i zasady jego użytkowania. Przyjęta ustawa stanowi, że plac Łukiski jest głównym placem reprezentacyjnym państwa litewskiego. Zgodnie z uchwaloną ustawą plac powinien być urządzony z elementami upamiętniającymi walki o wolność i zagospodarowany w sposób zapewniający powagę i należny szacunek poległym za niepodległość oraz powstańcom, którzy oddali życie w latach 1863–1864.
Ustawa stanowi także, że pomnik Pogoni, będący symbolem państwa, wraz z pomnikiem Poległych za Wolność Litwy będą głównym elementem reprezentacyjnego placu Litewskiego.
Plac Łukiski w Wilnie
Fot. Marlena Paszkowska/l24.lt
Plac Łukiski, powstały w połowie XV wieku, to największy plac w stolicy Litwy, Wilnie, zlokalizowany w ścisłym centrum miasta. Od południa plac styka się z najważniejszą ulicą Wilna, Prospektem Giedymina (do roku 1939 ul. Mickiewicza), od wschodu graniczy z Vasario 16-osios gatvė (ul. 3-go maja), od zachodu J. Tumo Vaižganto gatvė (ul. Montwiłłowska) i od północy z Lukiškių gatvė (ul. Łukiska).
Juozas Krikštaponis i pomnik jemu poświęcony w Wiłkomierzu (Ukmerge)
Fot. punskas.pl
Juozas Krikštaponis (1 marca 1912 r. – 12 stycznia 1945 r.) to litewski oficer, absolwent Kowieńskiej Szkoły Wojskowej (1934), jeden z dowódców litewskiej partyzantki podczas II wojny światowej, od grudnia dowódca okręgu „Pogoń”, poległ w walce. Jego wujem (brat matki) był Antanas Smetona, w latach 1926–1940 prezydent Litwy. Krikštaponis oskarżany jest o udział w mordowaniu ludności żydowskiej na terenie dzisiejszej Białorusi. W związku z tymi zarzutami nasilają się żądania usunięcia z Wiłkomierza (Ukmerge; 60 km na północny zachód od Wilna) pomnika Krikštaponisa. Decyzję o losie pomnika powinien podjąć szef Litewskiego Centrum Badań nad Ludobójstwem i Ruchem Oporu, ten jednak zdecydował się zwrócić w pierwszej kolejności do Prokuratury Generalnej Litwy w celu unieważnienia statusu kombatanta-partyzanta przysługującemu Krikštaponisowi.
RES na podst.: ELTA; madeinvilnius.lt
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!