Poland 1946. Zdjęcia i listy Johna Vachona

Poland 1946. Zdjęcia i listy Johna Vachona ( 1914 – 1975). Wydane przez: Smithsonian Institution Press. Washington and London. Manufactured in Singapore.

Wstęp

John Vachon, fotograf UNRRA

Jan Ralph

19 listopada 1943 r., we wschodnim pokoju Białego Domu w Waszyngtonie, siedem miesięcy przed inwazją sił alianckich w Normandii i osiemnaście miesięcy przed kapitulacją Niemiec, prezydent Franklin D. Roosevelt, wraz z przedstawicielami czterdziestu czterech państw podpisał porozumienie w celu powołania Stowarzyszenia Pomocy i Odbudowy Narodów Zjednoczonych (UNRRA). Sygnatariusze zgodzili się uczestniczyć, tak jak im to umożliwiały ich potencjały i zasoby, w dostarczaniu pomocy w celu odbudowania ofiar niemieckiej i japońskiej agresji. Zorganizowano dwa komitety regionalne – jeden dla Europy i drugi dla Dalekiego Wschodu. To było monumentalne, globalne zadanie. W jego ramach najważniejsza była pomoc żywnościowa.

Jako część struktury UNRRA zorganizowano Wydział Informacji Publicznej (w kwietniu 1944 r.). Dyrektorem wydziały był Morse Salisbury, który został przeniesiony z analogicznego stanowiska w Departamencie Rolnictwa amerykańskiego rządu. Należy przyznać, że wraz z nim przyszło doświadczenie i tradycja bardzo dobrego dziennikarstwa fotograficznego czasów wielkiej depresji, dokumentującego działania Zarządu Bezpieczeństwa Gospodarstw Rolnych. Historyczny materiał fotograficzny tamtych ciężkich czasów, zapoczątkowany przez Roya Strykera, rozpoczęty dla stworzenia poparcia dla programów pomocowych polityki Nowego Ładu (New Deal),  zapisał się w amerykańskiej świadomości. W tym celu zostały także wysłane w teren misje fotograficzne UNRRA. Gdzie indziej można było sięgnąć po profesjonalistów mogących wykonać to zadanie, jeśli nie w szeregach zespołu Strykera, w którego skład wchodzili tacy mistrzowie swojego rzemiosła jak Walker Evans, Dorothea Lange, Gordon Parks, Ben Shahn, Arthur Rothstein i John Vachon (żeby wymienić tylko niektórych).

Ostatecznie John Vachon został wyznaczony żeby zająć się Polską w imieniu UNRRA, a Arthur Rothstein został wysłany do Chin. Obaj oni pozostawili poruszające i ponadczasowe archiwum zdjęć z krajów, do których ich wysłano. Zdjęcia te pozostają ważnym historycznym zapisem dokumentującym pracę UNRRA w tych zniszczonych krajach.

Historia w wydaniu UNRRA pokazuje „obszary administrowane przez polski rząd po drugiej wojnie światowej jako jedne z najbardziej zniszczonych w Europie. Warszawa była rozległą kupą gruzów.” Efekt jaki wojna wywarła na ludność Polski był tragiczny. Ponad sześć milionów ludzi zmarło. Przedwojenna populacja 35 milionowa spadła do 24 milionów na koniec wojny jako rezultat utraty obszarów wschodnich, śmierci podczas wojny, oraz tułaczki – dobrowolnej i innej. Obszar przedwojennej Polski został zredukowany do czterech piątych swojego poprzedniego rozmiaru.

John Vachon został wysłany żeby fotografować działania UNRRA w Polsce w 1946 r. On pracował z wielka energią i wytrwałością, podróżując przez kraj często w trudnych warunkach spowodowanych powojenną odbudową. Jego szczegółowe listy są nadzwyczajnym dodatkiem do wymowności i wyrobienia jego obiektywu fotograficznego. W rzeczywistości, biorąc pod uwagę całość jego dzieła, jest on jednym z największych fotoreportażystów swojego czasu. Jego praca wykonana w związku z działaniami UNRRA jest głęboka, niepowtarzalna, jest wyjątkową częścią historii Narodów Zjednoczonych i pozostanie na zawsze dowodem jego zaangażowania i humanitaryzmu.

Jan Ralph jest byłym kierownikiem fotografii i wystaw w Departamencie Informacji Publicznej Narodów Zjednoczonych

Z oryginału przetłumaczył Wojciech Karlik

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: