Obchody 74. rocznicy operacji „Ostra Brama” na Wileńszczyźnie i Grodzieńszczyźnie

Mjr Stanisława Kociełowicz, wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Łagierników Żołnierzy Armii Krajowej z siedzibą w Warszawie i płk Weronika Sebastianowicz, prezes Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej przy ZPB

W Wilnie i na Wileńszczyźnie trwają obchody 74. rocznicy operacji Ostra Brama, w których biorą udział m.in. działacze Związku Polaków na Białorusi oraz kombatanci Armii Krajowej z Białorusi na czele z płk Weroniką Sebastianowicz, prezes działającego przy ZPB Stowarzyszenia Żołnierzy Armii Krajowej.

Płk. Weronika Sebastianowicz przemawia w Osowie przy grobie ks. mjr. Antoniego Bańkowskiego ps. Eliasz, jednego z dowódców AK na ziemi wołkowyskiej. Objazd miejsc pamięci z okazji 74. rocznicy operacji Ostra Brama. Mat. Facebook Andrzej Poczobut

Wczoraj, 9 lipca, złożeniem kwiatów i zapaleniem zniczy uczczona została pamięć ofiar masowych mordów w lesie ponarskim, gdzie w czasie wojny zostało zamordowanych około 100 tys. osób, najwięcej Żydów – około 70 tysięcy. Szacuje się, że zginęło tam ok. 20 tysięcy Polaków.

11 lipca, rozsiane po Grodzieńszczyźnie groby żołnierzy Armii Krajowej oraz miejsca pamięci, przypominające o przebiegu operacji „Ostra Brama” na terenie współczesnej Białorusi, nawiedzą działacze Związku Polaków na Białorusi, którym będą towarzyszyli dyplomaci z Konsulatu Generalnego RP w Grodnie.

Obchody 74. rocznicy operacji „Ostra Brama”, będącej próbą wyzwolenia Wilna przez Armię Krajową spod niemieckiej okupacji przed wkroczeniem wojsk radzieckich w 1944 roku, na Wileńszczyźnie trwają od soboty, 7 lipca, i zakończą się w piątek 13 lipca.

W ramach rozłożonych na siedem dni obchodów złożono już kwiaty na grobach żołnierzy AK, m.in. w kwaterze wojskowej na Cmentarzu na Rossie przy mauzoleum marszałka Józefa Piłsudskiego, gdzie pochowani są żołnierze, którzy zginęli w 1944 roku podczas wyzwalania Wilna. Została odprawiona Msza św. w intencji poległych żołnierzy i żyjących kombatantów, a w Domu Polskim w Wilnie odbyła się uroczysta akademia.

W programie obchodów przewidziana jest jeszcze gra miejska dla młodzieży „Burza w Wilnie”, wycieczka autokarowa po miejscach pamięci narodowej związanej z operacją „Ostra Brama”, projekcja filmu „Wyklęty” Konrada Łęckiego, nawiązującego do historii ostatniego żołnierza niezłomnego – Józefa Franczaka, ps. „Lalek”.

13 lipca obchody wileńskie zakończy uroczystość w podwileńskiej miejscowości Krawczuny, w miejscu, gdzie została stoczona ostatnia bitwa żołnierzy AK z oddziałami Wehrmachtu o Wilno.

Operacja „Ostra Brama” stanowiła część akcji „Burza”, zakładającej samodzielne wyzwalanie przez Armię Krajową okupowanych ziem polskich przed wkroczeniem Armii Czerwonej. Rozpoczęła się w nocy z 6 na 7 lipca 1944 roku. Oprócz piechoty i artylerii w sile około 17 tys. żołnierzy Niemcywyprowadzili tam do walki broń pancerną i siły lotnicze. Okręgi wileński i nowogródzki AK przeciwstawiły im około 10 tys. żołnierzy, wyłącznie piechoty i kawalerii.

Mimo dużej przewagi wroga Polakom udało się wyzwolić znaczną część Wilna. Do 13 lipca, już we współdziałaniu z wojskami radzieckimi, całe miasto zostało oczyszczone z Niemców. Na Górze Zamkowej żołnierze AK wywiesili biało-czerwoną flagę, jednak już po kilku godzinach została ona zerwana przez żołnierzy radzieckich, którzy wywiesili czerwony sztandar. Później dowództwo i żołnierze AK zostali rozbrojeni; większość z nich trafiła do więzień lub została zesłana na Syberię.

Ze szczegółówą relacją o obchodach 74. rocznicy operacji „Ostra Brama” na Ziemi Grodzieńskiej będziecie Państwo mogli zapoznać się na naszym portalu.

Przy grobie ś.p Edwarda Sapieżki ps. Edward. Żołnierz AK, uczestnik operacji Ostra Brama. Później w podziemiu poakowskim. Walczył do 1951 roku. Osaczony przez MGB próbował popełnić samobójstwo strzelając sobie w głowę. Jednak odratowano go. Na całe życie pozostała mu potężną blizna ciągnąca się przez całą twarz. Skazany na 25 lat. Wyszedł na wolność w 1968 roku. Mieszkał w Lidzie. Był jednym z założycieli Stowarzyszenia Żołnierzy AK przy ZPB. Zmarł w 1995. Dla Związku Polaków to zaszczyt że tacy ludzie jak Pan Edward byli w naszej organizacji, napisał Andrzej Poczobut na Facebooku.

Kresy24.pl za znadniemna.pl na podstawie Zw.lt/Belsat.eu/Wilnoteka.lt, zdjęcia: Eryk Iwaszko/Wilnoteka.lt

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: