„Niepodległość nie jest nadanym przez społeczność międzynarodową przywilejem. Słabość zawsze kusi wrogów”

Fot. Krzysztof Sitkowski / KPRP

Wystąpienie Prezydenta Andrzej Dudy na konferencji w ramach cyklu Forum Przywództwa  „Polska-Ukraina. Partnerstwo w praktyce. 25-lecie uznania niepodległości Ukrainy przez Polskę” z udziałem prezydenta Ukrainy Petro Poroszenki (za oficjalną stroną Kancelarii Prezydenta):

Szanowny Panie Prezydencie! Ekscelencje! Wszyscy zgromadzeni Szanowni Państwo!
 Dzisiejsze spotkanie organizowane podczas drugiej już odsłony Forum Przywództwa, tym razem z udziałem pana prezydenta Petra Poroszenki, ma wymiar głęboko symboliczny, dlatego że tak jak dzisiaj kilkakrotnie powiedziałem i jak słyszeliśmy przed momentem, dokładnie 25 lat temu 2 grudnia 1991 roku Polska jako pierwsze państwo na świecie uznała niepodległość Ukrainy. Splotło się to w czasie z wydarzeniem, które miało historyczne znaczenie dla całej Europy Środkowo-Wschodniej. Albowiem kilka dni później 8 grudnia 1991 roku podpisano porozumienie w Białowieży. W jego wyniku doszło do rozwiązania ZSRR, do rozwiązania Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, i w konsekwencji do ostatecznego rozpadu sowieckiego hegemona, który przez lata zniewalał nasz region. Akt ten, którego sygnatariuszami byli zarówno prezydent, jak i premier Ukrainy otworzył drogę narodom byłych już wtedy republik radzieckich do samodzielnego rozwoju, do samostanowienia. Ten rozwój trwa i fakt, że dziś my, prezydenci Polski i wolnej niepodległej Ukrainy możemy spotkać się w Warszawie jest tego najlepszym przykładem.

Ekscelencjo, Panie Prezydencie! Szanowni Państwo!
 Kiedy 25 lat temu podejmowaliśmy decyzję o uznaniu niepodległości Ukrainy, uczyniliśmy to jako Polacy bez wahania. Czyniliśmy to bowiem dlatego, że zależało nam, aby jednym z naszych wschodnich sąsiadów była właśnie Ukraina. Uznaliśmy prawo narodu ukraińskiego do samostanowienia, bo Polska chciała graniczyć na Wschodzie z wolnymi demokratycznymi i niezależnymi od siebie: Ukrainą, Białorusią, Litwą oraz Rosją. Tak jest także dzisiaj, jesteśmy dumni z naszej ówczesnej decyzji. Jesteśmy dumni także dlatego, że w ciągu ostatniego ćwierćwiecza podczas wszystkich przełomowych dla Ukrainy wydarzeń z całą mocą wspieraliśmy jej suwerenność. Myślę tu zwłaszcza o tych momentach, kiedy czy to przez wewnętrzną oligarchię i bezprawie, czy przez zewnętrzną dominację i agresję próbowano postawić znak zapytania nad prawem ukraińskiego narodu do samostanowienia. Wówczas Polska zawsze zdawała egzamin ze swojego dobrego sąsiedztwa. Tak było podczas Pomarańczowej Rewolucji w Kijowie. Byli wtedy obecni przedstawiciele wszystkich najważniejszych polskich sił politycznych, a Warszawa odegrała rolę pomostu pomiędzy Ukrainą i Zachodem. Co jednak najważniejsze, demokratyczne aspiracje ukraińskiego społeczeństwa spotkały się z masowym poparciem ze strony Polaków. Liczne marsze, manifestacje inicjatywy studenckie czy koncerty – Polacy udzielili wsparcia swoim sąsiadom, udzielili go z całą mocą. Jego symbolem stała się też pomarańczowa wstążka, którą moi rodacy wspinali sobie w ubrania na znak solidarności ze społeczeństwem, z narodem ukraińskim, z jego dążeniami. Gdy w 2005 roku na Ukrainie zwyciężyła demokracja, nikt z nas nie przypuszczał, że niespełna 9 lat później kijowski Majdan stanie się ogniskiem rewolucji, która ogarnie cały kraj. Rewolucji wprowadzonej w imię ludzkiej wolności i godności, w imię prawa narodu ukraińskiego do decydowania o własnym losie. Także wówczas Polska stanęła za Ukrainą i za ukraińskim narodem. Okazaliśmy sąsiedzką solidarność, zarówno na poziomie politycznym, jaki i tym zwykłym, społecznym. Ceną wolnościowego zrywu ukraińskiego narodu była jednak zewnętrzna agresja – agresja, która równocześnie podkopała podstawy europejskiego ładu. Złamano zasadę integralności terytorialnej niepodległego państwa. Polska aktywnie wspierała i wspiera dziś wszelkie działania na rzecz zakończenia konfliktu na Wschodzie, zakończenia go zgodnie z prawem międzynarodowym i powrotu do prymatu tego prawa – prawa, które stanowi gwarancję światowego pokoju wtedy gdy jest przestrzegane, i jest wielkim niebezpieczeństwem wojny wtedy kiedy jest łamane, choćby w najdrobniejszym stopniu.

Ekscelencjo, Panie Prezydencie! Szanowni Państwo!
 Niepodległość nie jest nadanym przez społeczność międzynarodową przywilejem. Niepodległość to przede wszystkim zobowiązanie wobec własnego narodu, którego przyrodzonym prawem jest wybór własnej drogi rozwoju. Ale niepodległość równocześnie nigdy  nie jest dana raz na zawsze. Słabość zawsze kusi wrogów. Dzieje państw i społeczeństw potwierdzają tę prawdę. Gwarancją niepodległości jest zatem sprawny i efektywny aparat państwowy. Nie istnieje żadna międzynarodowa organizacja, żadne pakty bądź traktaty, które mogłyby go w tym zadaniu zastąpić. Transparentna i skuteczna administracja, stabilna gospodarka, szczelny system podatkowy, uczciwy bliski obywatelowi samorząd terytorialny to właśnie instrumenty, które budują zaufanie społeczeństwa do państwa, umacniając tym samym jego niepodległość. Właśnie dlatego współczesna ukraińska państwowość powinna spokojnie krzepnąć. Wciąż obecne w jej systemie ekonomiczno-politycznym negatywne zjawiska powinny być konsekwentnie i sprawnie eliminowane. Wierzymy, że wasze starania na drodze transformacji systemowej zakończą się sukcesem. Jesteśmy gotowi konsekwentnie was w tym wspierać. Czynimy tak dlatego, że historia uczy nas, że brak szacunku dla dobra wspólnego stanowi równie poważne zagrożenie dla niepodległości państwa, równie poważne co agresywna polityka ze strony sąsiadów. Wszyscy wiemy, że partykularyzm i prywata są zawsze pierwszymi sprzymierzeńcami tych, którzy nastają i mogą dokonać zamachu na naszą wolność.

Szanowni Państwo! Gdy w 2014 roku ukraińskie społeczeństwo wyraźnie opowiedziało się za europejską drogą rozwoju, Polska zaoferowała swoją wiedzę, doświadczenie oraz zasoby, by wesprzeć swoich sąsiadów. W ramach prowadzonej obecnie transformacji systemowej szczególną rolę odgrywa reforma administracyjna. Ona ma na celu nie tylko przekazanie większych kompetencji organom samorządu terytorialnego, ale przede wszystkim zapewnienie zrównoważonego rozwoju kraju, a tym samym wzmocnienie spójności ukraińskiego państwa. Nasze wsparcie dla reformy administracyjnej i samorządowej na Ukrainie to konkretne działania realizowane zarówno przez polską administrację rządową, jak i przez władze samorządowe. Szkolimy ukraińskich urzędników i samorządowców. Pomagamy też we wzmacnianiu społeczeństwa obywatelskiego poprzez rozwój poczucia odpowiedzialności za lokalną wspólnotę. Bez tego elementu trudno bowiem sobie wyobrazić poprawne funkcjonowanie samorządu terytorialnego. Naszą sąsiedzką pomoc w tym zakresie uzupełnia polsko-ukraińska współpraca samorządowa, która należy do najbardziej intensywnych, jakie obecnie realizujemy. Podpisaliśmy kilkaset umów i porozumień partnerskich pomiędzy samorządami różnych szczebli. Każde polskie województwo współpracuje z obwodami partnerskimi na Ukrainie. Własne umowy o współpracy z Ukrainą podpisały także polskie miasta powiaty i gminy. Doskonałym tego przykładem może być partnerstwo pomiędzy Kielcami a Winnicą. O tych kwestiach będziemy dyskutować razem z ekspertami w dalszej części naszego dzisiejszego forum.

Ekscelencjo, Panie Prezydencie! Szanowni Państwo! Minione dwudziestopięciolecie to czas polsko-ukraińskiego partnerstwa, partnerstwa szczególnego przede wszystkim z uwagi na niełatwe uwarunkowania dziejowe. Trzeba powiedzieć jasno i mocno: historia nas nie rozpieszczała, naszym obowiązkiem jest pamięć i prawda, po to, by błędy przeszłości nie powtórzyły się w przyszłości oraz aby nie stanowiły przeszkody w budowie przyjaźni i dobrego sąsiedztwa. Stoimy dziś przed zadaniem uczynienia polsko-ukraińskiego partnerstwa trwałym i solidnym. A trwałość budowana jest na wzajemności. Chcemy widzieć w Ukrainie przyjaciela i sojusznika. Rozwijamy nasze relacje tak, aby wspierały one kształtowanie tożsamości narodowych w sposób wzajemnie przyjazny. Na taką przyjaźń Polska zawsze będzie potrafiła odpowiedzieć swoją.

Krezy24.p;/prezydent.pl

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: