Naliboki – zbrodnia, o której „zapomniał” Hollywood

Radzieccy partyzanci na Białorusi, 1944. fot. domena publiczna

78 lat temu sowieccy partyzanci wspólnie z oddziałem żydowskim Tewje Bielskiego wymordowali 128 Polaków w Nalibokach na dzisiejszej Białorusi.

Wcześniej dla obrony przed grabieżą ze strony sowieckich partyzantów i okolicznych band mieszkańcy Naliboków powołali niewielki oddział samoobrony pod dowództwem Eugeniusza Klimowicza. Nie uchroniło ich to jednak przed masakrą.

8 maja 1943 roku oddziały radzieckich partyzantów z Brygady im. Stalina pod dowództwem Pawła Gulewicza i Rafała Wasilewicza oraz oddział żydowski z bandy braci Bielskich opanowały miejscowość. Polskiej samoobronie udało się zabić kilku napastników. Śledztwo nie ustaliło jeszcze czy żydowskim oddziałem dowodził w tej akcji sam Tewje Bielski czy Szolem Zorin.

Bandyci zamordowali 128 polskich mieszkańców (według innych źródeł – 250) – każdego kogo podejrzewali o współpracę z AK, ale także kobiety i dzieci. Spalili kościół, szkołę, pocztę, remizę i część domów mieszkalnych, resztę osady ograbiono. W czasie napadu na Naliboki nie było tam żadnych Niemców, tylko przebywający na przepustce białoruski policjant, który także został zabity.

Nie był to jednak koniec tragicznych wydarzeń w Nalibokach: 6 sierpnia 1943 r. wieś została ponownie spacyfikowana – tym razem przez Niemców, w ramach tzw. Operacji Hermann. Pozostałych przy życiu mieszkańców wywieziono w głąb Rzeszy na roboty przymusowe.

Co ciekawe, żydowscy zbrodniarze z oddziału Bielskich doczekali się po latach gloryfikacji w postaci filmu fabularnego “Opór” opartego na książce Nechamy Tec. O wymordowaniu Polaków w Nalibokach nie w nim ani słowa, zresztą obraz Polaków na Kresach prawie w ogóle pominięto. Pokazano natomiast nie mające nic wspólnego z prawdą historyczną rzekome “wyczyny bojowe” braci Bielskich w Puszczy Nalibockiej.

Wspomnienia o Zbrodni Nalibockiej, relacje świadków i informacje o późniejszej pacyfikacji niemieckiej można znaleźć w artykułach Naliboki – echo tragicznych wydarzeń Dorastanie pod dwiema okupacjami w Nalibokach Pan Mieczysław Klimowicz z Naliboków Pacyfikacja Naliboków 6 sierpnia 1943 r. Pacyfikacja Naliboków i katastrofa na Sule Polecamy także książkę Mieczysława Klimowicza “The Last Day of Naliboki”.

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: