Autorka sagi „Silva rerum”: Nie ma dwóch bardziej pokrewnych narodów niż Litwini i Polacy

fot: Kristina Sabaliauskaitė/Facebook.com

Nie ma dwóch bardziej pokrewnych narodów niż Litwini i Polacy. Mamy bardzo podobną wrażliwość, to samo zamiłowanie do wolności i stulecia wspólnego historycznego doświadczenia – mówi Kristina Sabaliauskaitė, autorka sagi „Silva rerum”, wyróżniona niedawno Nagrodą Obojga Narodów.

„Jestem osobą, która całe swoje życie akademickie i twórcze poświęciła badaniom i rozpowszechnianiu dziedzictwa kulturowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów, więc obecna nagroda jest dla mnie bardzo ważna. Zwłaszcza że dołączyłam do grona laureatów, których bardzo szanuję i zawsze stawiałam sobie za przykład – Czesława Miłosza, Tomasa Venclovy, Alfredasa Bumblauskasa, Krzysztofa Czyżewskiego i innych. Ich idee i pozycje intelektualne – o sprzeciwie wobec zniewolenia umysłu, o wartościach rodzinnej Europy, o wielokulturowym spadku i sposobie koegzystencji wielu narodowości oraz kultur Obojga Narodów – sprawiły, że już od lat studenckich czułam się jakby młodszym pokoleniem tej intelektualnej rodziny” – napisała Kristina Sabaliauskaitė po otrzymaniu wiadomości, że decyzją Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu RP oraz Sejmu Republiki Litewskiej została laureatką Nagrody Obojga Narodów.

„Odbieram tę nagrodę jako zachętę, aby dalej się rozwijać i przekazywać te ważne wartości naszych Obojga Narodów. Zawsze mówiłam, że nie ma dwóch bardziej pokrewnych narodów niż Litwini i Polacy (nie pomijając i innych narodowości dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów): może nie zawsze i nie we wszystkim się zgadzamy, ale mamy bardzo podobną wrażliwość, to samo zamiłowanie do wolności i stulecia wspólnego historycznego doświadczenia, a najważniejsze: czerpiemy siły z kultury, która przez tyle wieków była symbiozą tych samych idei, ideałów i pojęcia piękna. Rozpoznajemy jedni drugich, spotykamy się mentalnie w najgłębszym dialogu w naszych utworach literackich, w sztuce i muzyce; uważamy tych samych twórców za «naszych». Kiedyś przez prasę i krytyków byłam nazwana „Pisarką Obojga Narodów”, było to dla mnie wielkim komplementem, a obecna nagroda jest naprawdę wyjątkowa, zwłaszcza że wydaje się, że jestem pierwszą kobietą, która ją otrzymała” – dodała pisarka.

W poniedziałek 3 maja, po zakończeniu uroczystego zgromadzenia posłów i senatorów RP oraz posłów litewskiego Sejmu, w Sali Kolumnowej odbyła się uroczystość wręczenia Nagród Obojga Narodów. Wyróżnienia za wybitne osiągnięcia stanowiące znaczący wkład we współpracę narodów polskiego i litewskiego przyznało Zgromadzenie Parlamentarne Sejmu i Senatu RP oraz Sejmu Litwy. W uroczystości uczestniczyła wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska, która również poprowadziła wydarzenie.

Laureatami nagrody zostali historyk, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego Jan Malicki, założyciel i prezes Fundacji Pogranicze Krzysztof Czyżewski, tłumacz i pedagog Eduardas Piurko oraz pisarka i historyk sztuki Kristina Sabaliauskaite.

Otwierając uroczystość wicemarszałek Gosiewska podkreśliła, że odbywa się ona w dniu 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja.

– Otwieramy serca i umysły na mądrość naszych poprzedników, oświeconych patriotów. Dzisiaj my, przedstawiciele Zgromadzenia Sejmu i Senatu RP i Sejmu Republiki Litewskiej, celebrujemy uroczystości upamiętniające pierwszą w Europie Konstytucję i Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów – powiedziała Małgorzata Gosiewska.

Jak zaznaczyła Wicemarszałek Sejmu, decyzja ZP Sejmu i Senatu RP oraz Sejmu Litwy o przyznaniu nagród „potwierdza żywotność przesłania Konstytucji 3 maja i spełnia marzenie jej autorów o – przywołując Norwida – późnych wnukach, o przyszłych kontynuatorach. O działaczach, którym dobro publiczne i wysiłek na rzecz polsko-litewskiej współpracy leży szczególnie na sercu, wskazując cele i kierunek codziennego zaangażowania”. – Nie ma bowiem państw i nie ma demokracji, która jest istotą Konstytucji 3 maja, bez udziału obywateli – podkreśliła wicemarszałek Gosiewska.

Nagrody Obojga Narodów Zgromadzenia Parlamentarnego Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej oraz Sejmu Republiki Litewskiej przyznawane są od 1999 roku. Wśród dotychczasowych laureatów są m. in.: Czesław Miłosz, Tomas Venclova, Jerzy Kłoczowski, Bohdan Cywiński, Bronys Savukynas, Mieczysław Jackiewicz, Adam Dobroński, Alfredas Bumblauskas, Dariusz Szpoper i Algimantas Degutis.

Kristina Sabaliauskaitė to ceniona współczesna litewska pisarka, mająca polskie korzenie. Jej saga „Silva rerum” została okrzyknięta wydarzeniem literackim na Litwie. Każda z części opowiada historię jednego pokolenia szlacheckiego rodu Narwojszów i dotyczy odrębnego etapu historii Europy. Cykl zaczyna się w 1659 roku, sto lat po zawarciu unii lubelskiej, na mocy której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów. „Im dalej w przeszłość, tym bardziej historia staje się własnością ponadnarodową. Kristina Sabaliauskaitė należy do najmocniejszych i najbardziej wyrazistych głosów powieści historycznej w Europie” – pisała o „Silva rerum” noblistka Olga Tokarczuk. Polskim wydawcą sagi jest Wydawnictwo Literackie.

oprac.ba za wilnoteka.lt/booklips.pl/sejm.gov.pl

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: