Akcja Wyborcza Polaków na Litwie i Alians Rosjan złożyły w Głównej Komisji Wyborczej podpisy osób wspierających ich zamiar uczestniczenia w wyborach do Parlamentu Europy. Zrobiły to również niektóre inne litewskie partie.
AWPL zebrała 29,2 tys. podpisów, Alians Rosjan – 25,8 tys. Dla porównania: 40 tys. podpisów przedstawili litewscy socjaldemokraci, 20 tys. Partia Pracy. W wyborach do Parlamentu Europejskiego, w których zamierza startować na Litwie 14 ugrupowań, do zdobycia jest 11 mandatów. AWPL i Alians Rosjan będą o nie zabiegać jako koalicja, ale podpisy zbierały oddzielnie.
Alians Rosjan i inni litewscy Rosjanie
Alians Rosjan to partia, której zjazd założycielski odbył się w 2002 w Kłajpedzie, gdzie znaczną część stanowi ludność rosyjskojęzyczna. Opowiedział się wówczas jako konkurencja wobec Związku Rosjan Litwy, o którym dalej.
Jedynie w 2002 roku Alians Rosjan startował w wyborach samodzielnie. Wprowadził wówczas 3 radnych do rady miejskiej w Kłajpedzie. Poczynając od 2004 roku wchodzi w koalicje wyborcze, które dają szansę na zdobycie miejsc litewskim Rosjanom we władcach lokalnych i centralnych Litwy. W wyborach z 2004 partia zawarła porozumienie o starcie z list Litewskiej Partii Chłopskiej i Partii Nowej Demokracji. W wyborach parlamentarnych z 2008 startowała wspólnie z Akcją Wyborczą Polaków na Litwie. W wyborach 2009 – ponownie wraz z Akcją Wyborczą Polaków. W 2011 kandydaci Aliansu Rosjan ubiegali się o mandaty samodzielnie oraz w koalicji z AWPL (3 uzyskali samodzielnie w Kłajpedzie, 3 w ramach Bloku Waldemara Tomaszewskiego) i weszli w skład koalicji rządzącej Kłajpedą i Wilnem. W wyborach parlamentarnych w 2012 działacze partii wystartowali z ramienia Akcji Wyborczej Polaków na Litwie. W grudniu 2013 roku, kiedy ogłoszona została decyzja o wspólnym starcie do PE lider AWPL powiedział, że została podyktowana „dotychczasowym doświadczeniem wynikającym ze współpracy” , a „po udanych w ubiegłych latach wyborach samorządowych, do Parlamentu Europejskiego oraz parlamentarnych (…) jest rzeczą naturalną, że współpraca będzie kontynuowana”. Już wtedy ze strony litewskich mediów, powołujących się na sprawozdanie Departamentu Bezpieczeństwa Państwa o zagrożeniach dla bezpieczeństwa narodowego, pojawiły się zarzuty o współpracę z Rosją, a Tomaszewski był oskarżany o agenturalność. Lider AWPL stwierdził, jest to dezinformacja.
Oprócz Aliansu Rosjan na Litwie działa jeszcze jedna partia reprezentująca rosyjską mniejszość: Związek Rosjan Litwy. Ugrupowanie powstało w 1995 roku. W 1996 Związek Rosjan Litwy po raz pierwszy wziął udział w wyborach do Sejmu Republiki Litewskiej i poniósł porażkę, uzyskując zaledwie 1,63% głosów w skali kraju, nie wprowadzając swoich przedstawicieli do parlamentu. W wyborach samorządowych z 1997 – wywalczył 10 mandatów w Radzie Miasta Wilna oraz 7 mandatów w Radzie Miejskiej Kłajpedy. W wyborach parlamentarnych w 2000 wystartował w koalicji z Litewską Demokratyczną Partią Pracy, Litewską Partią Socjaldemokratyczną i Partią Nowej Demokracji, uzyskując 3 mandaty w Sejmie. W wyborach do parlamentu europejskiego w 2004 ugrupowanie wystartowało w koalicji z Akcją Wyborczą Polaków na Litwie. Łącznie obie partie uzyskały 5,71% głosów w skali kraju, jednak nie otrzymały żadnego z litewskich mandatów w Parlamencie Europejskim. W 2008 Związek Rosjan Litwy samodzielnie wystartował do Sejmu, uzyskując około 0,9% głosów. W wyborach parlamentarnych w 2012 działacze Związku Rosjan Litwy wystartowali z ramienia Partii Pracy, co pozwoliło ich liderowi powrócić do Sejmu.
Ich idolką jest Tatiana Żdanok
W 2007 Związek Rosjan Litwy wszedł do organizowanej przez łotewską Rosjankę z Rygi, Tatianę Żdanok, Federacji Rosyjskich Partii w Europie.
Żdanok jest oskarżana o wielkoruski szowinizm i działanie z inspiracji Kremla w celu rozbijania jedności państwa łotewskiego. Była działaczką Interfrontu opowiadającego się za pozostaniem Łotewskiej SRR w składzie Związku Sowieckiego, została na Łotwie dwukrotnie przez tamtejszych Rosjan wybrana na posłankę do PE – VI i VII kadencji.
Karierę polityczną rozpoczęła w Komunistycznej Partii Łotwy/KPZR. Pod koniec lat 80., gdy Łotwa odzyskiwała niepodległość, była działaczką Interfrontu opowiadającego się za pozostaniem Łotewskiej SRR w składzie Związku Sowieckiego. W wyborach w 1990 uzyskała mandat deputowanej z ramienia Interfrontu i w latach 1990–1993 posłowała do Rady Najwyższej – gdy w 1990 Łotwa ogłaszała niepodległość, prosowieccy posłowie, w tym Tatiana Żdanok, opuścili salę obrad.
W 1993 nie została dopuszczona do udziału w pierwszych po 1931 wolnych wyborach do parlamentu ze względu na promoskiewskie stanowisko jej partii w 1991. Startu w wyborach odmawiano jej również w latach 1995, 1998 i 2002, za co zaskarżyła państwo łotewskie przed Europejski Trybunał Praw Człowieka. Jednocześnie w latach 1989–1994 i 1997–1999 zasiadała w radzie miejskiej Rygi.
Jako że ordynacja z 2004 zezwoliła na kandydowanie dawnym członkom Komunistycznej Partii Łotwy w wyborach do Parlamentu Europejskiego, wystartowała, uzyskując mandat eurodeputowanej z ramienia ugrupowania O Prawa Człowieka w Zjednoczonej Łotwie (PCTVL). PCTVL zdobyło wówczas 10,66% głosów, co przełożyło się na jeden mandat, który przypadł właśnie jej. W PE zasiadła w szeregach frakcji Zielonych i Wolnego Sojuszu Europejskiego.
W 2005 została przewodniczącą Federacji Partii Rosjan w Unii Europejskiej, skupiającej organizacje mniejszości rosyjskiej działające na terenie UE, w tym koalicję O Prawa Człowieka w Zjednoczonej Łotwie. 12 maja 2005 jako jedyna przedstawicielka państw bałtyckich głosowała przeciwko rezolucji Parlamentu Europejskiego potępiającej aneksję krajów bałtyckich przez ZSRS. Deklaruje krytyczny stosunek do lansowanego przez władze łotewskie antykomunizmu.
Podczas konfliktu osetyjsko-gruzińskiego w 2008 zaangażowała się po stronie Rosji – jej ugrupowanie w Sejmie łotewskim powołało grupę parlamentarną na rzecz współpracy z Osetią Południową i Abchazją (łot. Saeimas deputātu grupa Dienvidosetijas un Abhāzijas atbalstam). Sama Tatiana Żdanok odwiedziła w marcu 2009 wraz z włoskim eurodeputowanym Giuliettem Chiesą zniszczone wojną Cchinwali.
W wyborach europejskich z 2009 ponownie dostał się do PE z pierwszego miejsca listy ugrupowania PCTVL i ponownie przystąpiła do grupy zielonych i regionalistów, została członkinią Komisji Wolności Obywatelskich, Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Petycji. W wyborach w 2010 była kandydatką PCTVL na urząd premiera Łotwy.
Najgorsi i tak są Polacy
Litewscy politycy, a za nimi media, atakują Akcję Wyborczą Polaków na Litwie i to w niej oraz w koalicji AWPL z Aliansem Rosjan upatrują „zagrożenie dla bezpieczeństwa Litwy”. Tymczasem inne litewskie partie, co opisaliśmy wyżej, nie wahają się dla pozyskania poparcia w rosyjskojęzycznym elektoracie wchodzić w sojusze z ewidentnie promoskiewską partią, Związek Rosjan Litwy. Aż tak litewskich polityków i media to nie niepokoi. Wolą przymknąć oko na prawdziwe zagrożenia. Naprawdę nie widzą, jak rozgrywa ich wszystkich – Polaków, Litwinów, ale również miejscowych Rosjan – Moskwa?
Kresy24.pl/arch. własne Kresy24.pl, Wikipedia
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!