„Apostoł” i wystawa lwowskich starodruków

Lwowski „Apostoł”
Fot. Jurij Smirnow/Nowy Kurier Galicyjski

Wystawę starodruków ze zbiorów Muzeum Historycznego Lwowa poświęcono jubileuszowi 450-lecia drukarstwa w Ukrainie, a przede wszystkim druku pierwszej książki cyrylicznej pt. „Apostoł”, wydanej we Lwowie staraniem drukarza Iwana Fedorowicza.

Inicjatorem i kuratorem tej wystawy jest naukowiec Petro Słobodian, kierownik działu Historii Nauki i Techniki Muzeum Historycznego Lwowa. Petro Słobodian powiedział, że

„idea organizacji wystawy zrodziła się w 2022 roku, zaś od listopada tegoż roku zespół muzealników pod moim kierownictwem pracował już nad wyborem konkretnych eksponatów na wystawę”.

Pierwsza w Ukrainie cyryliczna książka „Apostoł” została wydrukowana właśnie we Lwowie. Drukarz Iwan Fedorowicz pracował nad tym przedsięwzięciem cały rok, od 25 lutego 1573 roku do 15 lutego 1574 roku, o czym napisał we wstępie do tego wydania. Na dzień dzisiejszy w różnych zbiorach znajduje się około 140 „Apostołów” tego pierwszego wydania. Znajdują się w zbiorach muzealnych, bibliotecznych i prywatnych, na Ukrainie, również poza jej granicami. W zbiorach lwowskiego Muzeum Historycznego jest też jeden egzemplarz unikatowego wydania i można go zobaczyć na wystawie.

Petro Słobodian opowiada:

„Istnieją różne wiadomości archiwalne i legendarne o tym, kto i kiedy zainicjował druk pierwszej cyrylicznej książki na Ukrainie. Są wiadomości o lwowianinie Stepanie Dropanie z roku 1460, który miał niby podarować swoją drukarnię klasztorowi św. Onufrego. Król Polski w 1479 roku potwierdził przywilej druku książek cyrylicznych dla tegoż klasztoru. Ale pierwszą drukowaną książką, o której możemy mówić z pewnością, jest właśnie «Apostoł» Iwana Fedorowicza. Były jeszcze wcześniejsze cyryliczne wydania Franciszka Skoryny, czy też Szwajpolta Fiola, lecz pierwszy z nich wydawał swoje dzieła w Pradze lub w Wiedniu, zaś drugi – w Krakowie. Po zakończeniu swojej pracy we Lwowie Fedorowicz udał się na zaproszenie księcia Konstantego Ostrogskiego do Ostroga na Wołyniu, gdzie w roku 1580 wydał kolejną książkę pt. «Ostrogska Biblia»”.

Wystawa starodruków we lwowskim Muzeum Historycznym Lwowa (Rynek 6) ma wielkie znaczenie kulturalne i edukacyjne, opowiada o wysokim intelektualnym poziomie ukraińskiego społeczeństwa w dalekich XVI–XVIII wiekach, który był możliwy dzięki przynależności ukraińskich ziem do kręgu kultury europejskiej, zachodniej oraz dzięki powiązaniu z centrami europejskiego odrodzenia i oświaty.

RES na podst. Jurij Smirnow, Wystawa lwowskich starodruków, „Nowy Kurier Galicyjski”, nr 15 (427), 18–30 sierpnia 2023 r.

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Lwowski Park im. Iwana Franki z odnowioną rotundą!