Czy manewry „Zapad – 2017” spowodują reset w relacjach polsko-litewskich?

Manewry Zapad 2017 mogą mieć pozytywne konsekwencje, ponieważ mogą doprowadzić do wzmocnienia wschodniej flanki NATO – oświadczyli prezydenci Polski i Litwy Andrzej Duda oraz Dalia Grybauskaitė, którzy spotkali się 19 września w Nowym Jorku przy okazjii 72. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ.  Czy można już mówić o resecie stosunków polsko-litewskich, zastanawia się Antoni Radczenko na portalu zw.lt

„Rozmawialiśmy o bezpieczeństwie w regionie, o reakcjach w Polsce i na Litwie przy okazji tego, co się dzieje przy naszych granicach i w jaki sposób wykorzystamy tę informację. Omówiliśmy kwestie bezpieczeństwa naszego regionu. Sądzimy, że te manewry pomogą nam się przygotować do reformy NATO, ponieważ oba kraje mają poważne propozycje” – oświadczyła po spotkaniu prezydent Litwy.

Grybauskaitė podkreśliła, że Polska jest niezbędna do zapewniania obrony terytorialnej i powietrznej krajów bałtyckich. Przypomniała, że to w Polsce stacjonuje brygada USA odpowiedzialna za ochronę przesmyka suwalskiego, a w obliczu zagrożenia to właśnie z terytorium Polski przyjdą żołnierze NATO.

Prezydent Litwy poinformowała, że w następnym roku uda się na obchody 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości.

O spotkaniu prezydenta Andrzeja Dudy  w siedzibie ONZ z prezydent Litwy poinformował też szef Gabinetu Prezydenta RP Krzysztof Szczerski. Zaznaczył, że wiodącym tematem rozmów była ocena rosyjskiej polityki w regionie, szczególnie przebiegu i potencjalnych konsekwencji ćwiczeń Zapad 2017″.

Reset na linii Warszawa-Wilno?

Od kilku lat funkcjonuje termin „zimny pokój” określający stosunki między Polską a Litwą. Strona polska zarzuca władzom litewskim, że nie wywiązały się ze swych zobowiązań względem polskiej mniejszości na Litwie. Chodzi przede wszystkim o polską oświatę, kwestię pisowni nazwisk, dwujęzycznych nazw topograficznych czy zwrot ziemi.

Co prawda do pewnego przełomu w relacjach między dwoma krajami doszło 28 czerwca br., kiedy podpisano umowę pomiędzy polską spółką kapitałową koncernem naftowym Orlen Lietuva a państwową spółką kolejową Lietuvos geležinkeliai, która zakończyła długoletni spór o  o taryfy przewoźnika. Umowę podpisali dyrektor generalny spółki Lietuvos geležinkeliai, Mantas Bartuška i dyrektor Orlen Lietuva, Ireneusz Fąfara, w obecności litewskich dostojników państwowych. Przy podpisaniu umowy w Wilnie byli obecni wicemarszałek senatu RP Adam Bielan, prezes PKN Orlen Wojciech Jasiński, premier Litwy Saulius Skvernelis oraz minister łączności RL Rokas Masiulis.

Na początku września Skvernelis złożył wizytę w Warszawie, gdzie m.in. spotkał się z prezesem Prawa i Sprawiedliwości Jarosławem Kaczyńskim. Po spotkaniu premier Litwy oświadczył, że „Kaczyński patrzy na Litwę jako na strategicznie, przyjazne państwo”.

„Pewne stereotypy nie zezwalają emocjonalnie na reset. On mógł usłyszeć z pierwszych ust, jaka jest sytuacja polskiej mniejszości. Widzę ogromną szansę na rozwiązanie istniejących problemów” –  podkreślił Skvernelis.

Redaktor naczelny portalu „Obserwator Międzynarodowy” Tomasz Lachowski nie jest pewny, czy reset nastąpi w najbliższym czasie, aczkolwiek dynamika w relacjach może napawać pewnym optymizmem.

„Myślę, że na razie ciężko mówić o jakimś resecie. To oczywiście są dobre i ważne deklaracje, ale myślę, że współpraca Litwy z Polską dotyczyć będzie tych rzeczywiście „wielkich spraw” jak przede wszystkim bezpieczeństwo. Prawdziwy reset to rozpoczęcie przyjaznego dialogu na temat sytuacji mniejszości, bo to kwestia, która jest najbardziej drażliwa” – powiedział zw.lt Lachowski.

Z pewnością sprawdzianem będzie głosowanie litewskiego parlamentu w sprawie pisowni nazwisk, które jest zaplanowane na jesienną sesję.

Kresy24.pl/zwl.lt/AB

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na: