82 lata temu, 23 sierpnia 1939 r., minister spraw zagranicznych III Rzeszy Joachim von Ribbentrop oraz ludowy komisarz spraw zagranicznych ZSRS, Wiaczesław Mołotow, podpisali sowiecko-niemiecki pakt o nieagresji wraz z tajnym protokołem dodatkowym, którego konsekwencją był podział Europy Wschodniej i IV rozbiór Polski.
Protokół dodatkowy do Paktu dzielił Europę Wschodnią na strefy interesów: Estonia, Łotwa i Finlandia miały stać się strefą wpływów i przyszłym terytorium ZSRR, a Polska miała zostać podzielona wzdłuż rzek Narew, Wisła i San. Północna granica Litwy (z Łotwą) miała stanowić granicę między strefami Niemiec i ZSRR. Część Rumunii – Besarabia, czyli m.in. cała obecna Mołdawia, miała przypaść stronie sowieckiej.
Pakt sowiecko-niemiecki otwierał Hitlerowi drogę do zaatakowania Polski i rozpoczęcia II wojny światowej. Przyjaźń faszystów z komunistami została przypieczętowana w czasie nocnego przyjęcia na Kremlu, na którym Stalin wzniósł toast za zdrowie Hitlera. Alianci, którzy szybko dowiedzieli się o tajnym protokole sowiecko-niemieckim, nie przekazali Polsce żadnych informacji na ten temat.
Już w czasie wojny z Polską niektóre zapisu Paktu uległy modyfikacji – mówi się, że był to tzw. Drugi Pakt Ribbentrop – Mołotow. Rosjanie oddali Niemcom wschodnie Mazowsze i Lubelszczyznę w zamian za Litwę. Przy okazji podpisano dokumenty o współpracy NKWD z Gestapo w celu zwalczania polskości i polskiego podziemia.
Z kolei w ramach współpracy gospodarczej i handlowej Niemcy otrzymały od ZSRR miliony ton ziarna, produktów naftowych, drewna i wyrobów walcowanych oraz setki tysięcy ton manganu, chromu, miedzi i bawełny. W przededniu wojny niemiecko – sowieckiej import z ZSRR stanowił 70% importu III Rzeszy.
Symbolem współpracy niemiecko-sowieckiej stała się wspólna defilada obu wojsk 22 września w Brześciu nad Bugiem, zorganizowana przy okazji przekazania miasta Sowietom przez III Rzeszę. Niedługo potem zmieniono część postanowień zawartych w sierpniu, pozostawiając Litwę w sferze wpływów ZSRS, przesuwając natomiast obszar niemieckiej okupacji w Polsce z linii Wisły aż po rzeki Bug i San.
Pakt Ribbentrop-Mołotow faktycznie oznaczał zawarcie sojuszu dla wojny.
oprac. ba za muzeum1939.pl
Dodaj komentarz
Uwaga! Nie będą publikowane komentarze zawierające treści obraźliwe, niecenzuralne, nawołujące do przemocy czy podżegające do nienawiści!