„Ściśle poufne. Trzymać pod zamknięciem”. Tajne przesłanie do dowódców Wojska Polskiego ws. Ukrainy

„Rząd polski zamierza poprzeć ukraiński ruch narodowy, aby osłabić Rosję. Celem jest stworzenie przegrody między Polską a Rosją, oddanie Ukrainy pod wpływy polskie i zabezpieczenie tym samym ekspansji Polski na wschód tak pod względem ekonomicznym, dla otworzenia sobie rynków zbytu, jak i politycznym”.

O tym, że wolna Ukraina jest buforem bezpieczeństwa dla Polski, mówił Józef Piłsudski. „Informacyjny komunikat polityczny”, podpisany w 1920 roku przez gen. ppłka, Szefa Sztabu P. Przewłockiego, czytany dzisiaj, pozwala z historycznej perspektywy ocenić działania przywódców międzywojennej Polski. Tamto przesłanie do dowództwa Frontu Wołyńskiego, opatrzone adnotacją „Ściśle poufne.Trzymać pod zamknięciem. Tylko dla Dowódców i Szefów Sztabu i Szefów Oddziałów”, nabiera szczególnego znaczenia w obecnej sytuacji politycznej. Przytaczamy je za „Słowem Polskim”:

„Równo, dnia 1, marca 1920 r.

Dowództwo Frontu Wołyńskiego

Ściśle poufne.
Trzymać pod zamknięciem.
Tylko dla Dowódców i Szefów Sztabu i Szefów Oddziałów.

Aby uprzystępnić wszystkim dowódcom poznanie głównej wytycznej oficjalnej polityki polskiej w stosunku do Ukrainy podaje się ogólny zarys kierunku tejże polityki, którego przestrzegać należy i w pewnych reprezentacyjnych wystąpieniach, a który należy rozpowszechniać i propagować.

Polska jako państwo demokratyczne przestrzega zasady samookreślania wszystkich narodów o sobie i decydowaniu o swoim losie, bacząc równocześnie, aby przez związek z odpowiednimi państwami stworzyć dla siebie odpowiednie korzystne warunki bytu.

Ideą przewodnią naszej wschodniej polityki jest nie zaborczość pod względem ziem nie polskich, lecz przeciwnie, dopomożenie narodom dążącym do niepodległości i samodzielności do osiągnięcia ich celu.

Wrogiem zaś tych małych narodów i państw jest Rosja, która dąży do dawnej potęgi i zagarnięcia ziem, jakie wchodziły w skład dawnej carskiej Rosji.

Naczelnik Państwa i rząd polski stoją na stanowisku bezwzględnego osłabienia Rosji, aby zmniejszyć niebezpieczeństwo grożące naszej całości, a szczególnie przynależności kresów wschodnich z ludnością polską do państwa polskiego.

Aby plan swój konsekwentnie przeprowadzić, Polska uznała samodzielność Państw nowopowstałych, a to państw bałtyckich, Estonii, Finlandii i Łotwy tudzież państw kaukaskich jak Azerbejdżanu i Gruzji.

Przez uskutecznienie porozumienia się Polski z państwami bałtyckimi ochronione zostało lewe skrzydło wschodniego frontu polskiego.

Obecnie rząd polski zamierza poprzeć ruch narodowy ukraiński, aby stworzyć samodzielne państwo ukraińskie, a przez to znacznie znowu osłabić Rosję odbierając jej okolice najbogatsze w zboże, a także skarby ziemne.

Ideą przewodnią stworzenia samodzielnej Ukrainy jest stworzenie przegrody między Polską a Rosją i oddanie Ukrainy pod wpływy polskie i zabezpieczenie tym samym ekspansji Polski na wschód tak pod względem ekonomicznym dla otworzenia sobie rynków zbytu, jaki politycznym.

Czynniki miarodajne […] podkreślały już przynależność Wołynia do Polski nie oznaczając jednakowoż ostatecznej granicy wschodniej. Kwestia granic wschodnich będzie rozpatrywaną ze stanowiska zabezpieczenia Polsce okręgów z ludnością polską, terenów potrzebnych dla Polski i ze stanowiska strategicznego ubezpieczenia granic.

Granice Polski z r. 1772 będą podstawą rozpatrywania; tej linii politycznej będącej odzwierciedleniem myśli politycznej Naczelnika Państwa zgodnej z wolą Sejmu należy się trzymać. W tym celu ataman Petlura przebywa stale w Warszawie i pertraktuje z rządem polskim o pomoc w formowaniu armii ukraińskiej przeciw bolszewikom. Ze swej strony Petlura w imieniu rządu i narodu ukraińskiego złożył zupełne desinteressement w sprawie spornych obszarów Galicji wschodniej i Wołynia, Chełmszczyzny dtp. i w ogóle zrzekł się pretensji do obszarów zajętych, które mają Polsce pozostać.

W tym duchu też należy uświadamiać częściowo żołnierzy, tłumacząc im, że przedtem Polska walczyła z Ukrainą obecnie zaś po osiągnięciu swoich celów weszła na drogę ugody i popierania Ukrainy.
We wszystkich sporach i zajściach jakie mogą wyniknąć na tle politycznym między Rosjanami a Ukraińcami należy popierać żywioł ukraiński.

Na terytorium wojennym zajętym przez wojska polskie do ludności należy się [odnosić] bardzo przychylnie, starając się ułatwić jej rozwój gospodarczy i agitując za niepodległą Ukrainą i sojuszem polsko – ukraińskim, zwróconym przeciw zaborczej Rosji.

Gen. Ppłk i Szef Sztabu P. Przewłocki”

Kresy24.pl/wizyt.net