• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 03 Mar 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Podróże po Kresach

W poszukiwaniu kresowej architektury. Lida

21 Kwi 2014 Podróże po Kresach 4 comments

Lida_Urzad_SkarbowyLata 30. XX wieku to rozkwit funkcjonalizmu w polskiej architekturze. Do dziś w wielu miasteczkach zachodniej Białorusi zachowały się obiekty zbudowane przez polską administrację na terytoriach wschodnich województw II Rzeczpospolitej. Jednym z takich miejsc jest Lida.

Z portalem ispravda.ru przenosimy się w miejsca, gdzie przetrwały jedne z najbardziej różnorodnych kompleksów międzywojennej architektury polskiej na terytorium dzisiejszej Białorusi: są tam budynki mieszkalne oraz użyteczności publicznej – większość w modnym wówczas stylu zakopiańskim. Lida nie rozbudowała się wprawdzie na taką skalę jak Brześć, trzeba jednak pamiętać że była miasteczkiem powiatowym, a nie stolicą województwa.

skrzyzowanie-Mickiewicza-sowieckiej-lida


Cała lidska międzywojenna architektura jest dość wyraźnie zlokalizowana. Najbardziej charakterystyczne budynki koncentrują się wzdłuż ulicy Mickiewicza i najbliższych okolic, tak jak np. ten trzypiętrowy budynek przy skrzyżowaniu ulic Mickiewicza i Sowieckiej.

Budynek z 1936 roku

Budynek z 1936 roku


ten sam budynek z 1936 roku - widok od podwórka ...

ten sam budynek z 1936 roku – widok od podwórka …

Oryginalna polska płytka chodnikowa. W tle browar lidski

Oryginalna polska płytka chodnikowa. W tle browar lidski

Kolejny budynek z tamtego okresu znajduje się naprzeciwko  dwóch pierwszych, przy ulicy Sowieckiej, ale na pierwszy rzut oka nie zwraca na siebie uwagi i z łatwością można go przeoczyć . Ale wystarczy na chwilę włączyć wyobraźnię – pisze autor artykułu na ispravda.ru, aby uzmysłowić sobie jak wyglądał budynek z 1930 roku bez dekoracji w stylu „chruszczowki”.

chruszczowka

Z ulicy Sowieckiej skręcamay w Mickiewicza. Z tej perspektywy wygląda ona obiecująco ….

sowiecka-lida

skwer z popiersiem poety ...

skwer z popiersiem poety …

parkNajwiększy kompleks budynków z okresu międzywojennego skoncentrowany jest w okolicy dzisiejszego parku kultury i odpoczynku. Tak ulica Mickiewicza wygląda w tym miejscu. Park z prawej strony.

pocztaBudynek poczty z 1930 roku ….

poczta-bok

Koniecznie trzeba zajść do środka budynku. W hali głównej, doskonale oświetlonej  z góry, wokół ułożono mozaikę o tematyce historycznej.

poczta - mozaikahala-poczta

halaherb

Następny budynek za pocztą – siedziba “Biełgostrachu” – państwowego ubezpieczyciela.

bgs

A tuż za nim kolejny przykład architektury czasów II Rzeczpospolitej. Dawny budynek gimnazjum im. Karola Chodkiewicza, w której dziś mieści się uczelnia pedagogiczna. W czasie okupacji znajdowała się tu niemiecka komendantura.

gimnazjum

A tak wyglądało ona na pocztówce z lat  30.

gim-30

Naprzeciwko kompleksu budynków użyteczności publicznej, pozostałości z tzw. kolonii urzędniczej, w której mieszkała miejscowa polska administacja. To jeden z nich, tzw. “Dom starosty”. dom staA tak wyglądał kiedyś. Typowy budynek zaprojektowany przez inżyniera Jerzego Bejla popularny na Kresach. Na zdjęciu “egzemplarz” ze Słonimia.

dom starosty

W czasach sowieckich “Dom Starosty” zaczął pełnić funkcję urzędu stanu cywilnego.

zaksten sam budynek z boku…

zaks z boku

wieza

Obok “Domu starosty”, znajduje się typowy budynek mieszkalny dla czterech rodzin.

czteryAutorem projektu budynku był architekt Teodor Bursche. Wcześniej zrealizował podobne projekty w Pińsku, Równem i Łucku. Do 1939 roku mieszkały tu rodziny wicestarosty, sędziego, naczelnika policji. Wszyscy zostali zesłani do Kazachstanu

pro

Kolejny budynek – pozostałość kolonii urzędniczej. Dom zaprojektowany na dwie rodziny

dwu

Tu oryginalny projekt

arc Dom dla dwóch i czterech rodzin w jednym kadrze. Dalej, w głębi parku znajduje sie “Dom starosty”.

2i4

Jeszcze jeden, ważny budynek z czasów polskich znajduje się zaraz obok byłego gimnazjum, dzisiejszego liceum pedagogicznego, na ulicy Kirowa.

budynek

W latach międzywojennych to szkoła powszechna im. Narutowicza, a ściślej – kompleks szkół Nr.1 – w lewym skrzydle budynku i Nr.2 w prawym skrzydle.

szkola

Ten sam budynek na zdjęciu z lat 30.

szkola-l.30

Szkoła Nr 1 została pobudowana w 1928 rokuszk128

Prawe skrzydło budynku z 1929 roku.

29 i dziedziniec …dziedziniecNaprzeciwko polskiej szkoły mieści się Dom Polski

dp

Dom przy ulicy 7 listopada, typowy budynek mieszkalny w stylu zakopiańskim. Mieszkał w nim powiatowy doktor z rodziną.

zakop Róg prospektu Pobiedy i ulicy Mickiewiczab1a19d386154f5a3e12a56f6470405f0Oprócz przedstawionych wyżej budynków, w Lidzie zachował się drewniany kościół w 1933 roku, kaplica cmentarna z 1930 i kilka innych budynków przy ulicy Lenińskiej, oraz dwa odbudowane domy kompleksu “kolonii urzędniczej”.

Kresy24.pl za /ispravda.ru/darriuss.livejournal.com

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

Brak powiązanych wiadomości

Tagi: architektura Kresów browar Brześć Chodkiewicz Chruszczow Dom Polski dwory na Kresach Kazachstan Kirow Lida Łuck Mickiewicz Narutowicz Pińsk Popularne Artykuły Równe Słonim
  • Tags
  • architektura Kresów
  • browar
  • Brześć
  • Chodkiewicz
  • Chruszczow
  • Dom Polski
  • dwory na Kresach
  • Kazachstan
  • Kirow
  • Lida
  • Łuck
  • Mickiewicz
  • Narutowicz
  • Pińsk
  • Popularne Artykuły
  • Równe
  • Słonim

4 komentarzy

  1. józef III
    21 października 2013 o 21:29 Odpowiedz ↓

    ten Białorusin, który pisał w/w tekst nie rozróżnia stylu “zakopiańskiego” od “dworkowego” skoro nawet Dom Polski zbudowany w manierze dworu polskiego, zalicza do “zakopianki” ; a poza tym wartościowy tekst i dokumentacja.

  2. fanBożejPodszewki
    2 lipca 2014 o 00:48 Odpowiedz ↓

    Cieszy mnie,że znalazłem tutaj zdjęcia z Lidy, gdyż jeden odcinek serialu “Boża Podszewka” miał miejsce właśnie tam.

  3. Jan53
    20 stycznia 2015 o 15:06 Odpowiedz ↓

    Byłem tez na dworcu kolejowym który opisywal Sergiusz Piasecki w swych książkach “Kochanek Wielkiej Niedzwiedzicy” i “Mgla”.Na przeciw dworca rząd starych kamienic z lat 20/30 ub.wieku ale już nie tak zadbanych jak te w centrum i te na fotografiach.Zaskoczyla mnie duza ilość sklepow monopolowych pomimo iż pochodze tez z narodu co to “za kołnierz nie wylewa”,to jednak ciagle jeszcze czuje zapach sliwek i octu który gorowal w ich sklepach spożywczych + duzy wybor alkoholi.

  4. rickh
    22 września 2015 o 14:52 Odpowiedz ↓

    patrząc na zdjęcia współczesne trzeba stwierdzić obiektywnie że czysto, schludnie a budynki odnowione i zadbane.

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

"Kijów wyczerpał zdolności do przesuwania się na Zachód w oparciu o Niemcy"

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Łukaszenka podzielił się władzą z 45- letnim synem

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Białoruska TV: Niemiecki terror z II wojny światowej doskonałym wzorcem dla utrzymania porządku w kraju (WIDEO)

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Bestialskie tortury w rosyjskiej kolonii karnej. Wyciekły nagrania

Prezydent Litwy: Ostatnie wydarzenia w Gruzji budzą duże zaniepokojenie

Prezydent Litwy: Ostatnie wydarzenia w Gruzji budzą duże zaniepokojenie

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Пшемислав Журавський вель Граєвський: Чи поняття «Креси» сьогодні потребує уточнення і дискусії? (II)

Sekretarz generalna Amnesty International podziękowała publicznie za rozmowę bliskiemu współpracownikowi Nawalnego. Ale on z nią nie rozmawiał i jej nie zna

Sekretarz generalna Amnesty International podziękowała publicznie za rozmowę bliskiemu współpracownikowi Nawalnego. Ale on z nią nie rozmawiał i jej nie zna

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Gerard Depardieu podejrzany o gwałt

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Zełenski ostrzegł Dudę, że Nord Stream 2 to pułapka dla całej Europy

Łukaszenka chce, by dzień agresji ZSRR na Polskę był świętem narodowym Białorusi

Łukaszenka chce, by dzień agresji ZSRR na Polskę był świętem narodowym Białorusi

Najnowsze
03 Mar
Białoruś

„Bardzo złożony mechanizm”. Szef ukraińskiego MSZ o sankcjach wobec władz Białorusi

03 Mar
Rosja

Rzeczniczka rosyjskiego MSZ do USA: Nie igrajcie z ogniem

03 Mar
Azja i Zakaukazie

Gruzja spada w międzynarodowym rankingu wolności i demokracji

03 Mar
Białoruś

Nie żyje jedna z założycielek Związku Polaków na Białorusi

03 Mar
Białoruś

Łukaszenka ściąga na Białoruś rosyjskie samoloty bojowe

03 Mar
Azja i Zakaukazie

W Kraju Ałtajskim pasażerowie wysiadali z pociągu prosto w głęboki śnieg. Bo pociąg był za długi (WIDEO)

03 Mar
Azja i Zakaukazie

Kompromis i dialog w Gruzji: Opozycja chce zrezygnować z protestów

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja