Rosjanie przyszli do Grossgandern – Gądkowa Wielkiego 2 lutego 1945 r. Dowództwo zainstalowało się na plebanii, gdzie mieszkała żona pastora Riemera, która „pełniła obowiązki” burmistrza.(1)
W tym czasie w wiosce zamieszkiwali już Polacy – byli to robotnicy przymusowi: Józef Bednarczyk, Bilski, Kaźmierowski,...