Polacy z terenów ukrainnych w szeregach Pierwszej Kompanii Kadrowej

30 maja 2018

Pierwsza Kompania Kadrowa była oddziałem piechoty utworzonym 3 sierpnia 1914 roku z inicjatywy Józefa Piłsudskiego. W jej szeregach znajdowali się żołnierze pochodzący ziem należących dzisiaj do Ukrainy.

Swoje powstanie Pierwsza Kompania Kadrowa zawdzięcza w dużej mierze członkom i sympatykom Związku Strzeleckiego, który powstał we Lwowie z inicjatywy Związku Walki Czynnej. W skład Kompanii wchodziły cztery plutony.

Kompania wymaszerowała z podkrakowskich Oleandrów w dniu 6 sierpnia o godzinie 2:42 idąc w kierunku Miechowa. W Michałowicach obalono austriackie słupy graniczne. Po opanowaniu Kielc Pierwsza Kompania Kadrowa wróciła do Krakowa, tworząc w tym mieście podwaliny Legionów Polskich.

W Pierwszej Kadrowej służyli żołnierze z terenów Ukrainy – Kijowa, Winnicy, Berdyczowa, Odessy i innych miast. Skład Pierwszej Kompanii Kadrowej jest podany w pracy profesora Jacka Majchrowskiego „Pierwsza Kompania Kadrowa. Portret oddziału” wyd. Księgarnia Akademicka, Kraków 2002.

Bohdan Alfons Szeligowski, ps. Ratajko; ur. 25.XI.1895 Winnica na Podolu – 19.III.1970 Penrhos (Wielka Brytania); syn Czesława i Stanisławy z d. Minakowska (Mossakowska?); czł. ZS; 1 pluton; do kryzysu przysięgowego w 1 pp. Leg.; internowany w Szczypiornie i Łomży; z-ca komendanta obowodu zagłębia POW; ucz. 1 Powst. śl.; od X.1919 w WP; por. absolwent Wyższej Szkoły Wojennej; we IX.1939 ppłk – Armia „Prusy”; PSZ w Wielkiej Brytanii; po wojnie w Wielkiej Brytanii.

Leon Knobelsdorf, ps. Kruk; ur. 23.III.1896 Kijów – nieznana data i miejsce zgonu; syn Wincentego i Emilii z d. Piasecka; czł. skautingu, ZWC, ZS; 1 pluton; kapral piech. 1 Bryg.; ranny w VIII.1915 pod Wysokiem Litewskim; 1 p. uł.; POW; internowany w Szczypiornie i Łomży; od XI.1918 do 1921 w WP, min. oficer wywiadu (Oddział II) w Rosji; ppor.; w cywilu min. związany z warsz. ZS; do IX. 1939 na pewno mieszkał w W-wie.

Ludwik Skrzyński, ps. Kmicic; ur. 14.VIII.1893 w Odessie – 14.II.1972 Manchester (W. Bryt.); syn Stanisława i Józefy Elżbiety z d. Arciszewska; czł. ZS; ułan; służąc pod Beliną doszedł do stanowiska dow. plutonu; ranny pod Urzędowem 17.VII.1915; ppor.; internowany w Beniaminowie; czł. POW; uczestnik wojny z bolszewikami; absolwent Wyższej Szkoły Wojennej; do IX.1939 na różnych szczeblach dowódczych w jednostkach kawalerii, gen. bryg.(1938); we IX.1939 dow. Bryg. Podlaskiej; po kapitulacji pod Kockiem (6.X.) w niewoli niemieckiej do końca wojny; przejściowo w 2 Korpusie Polskim gen. Andersa we Włoszech a następnie na emigracji w W. Bryt.; organizator wielu przedsięwzięć patriotycznych w Manchesterze, gdzie pracował jako robotnik fabryczny; dwukrotnie żonaty, miał dwóch synów: Andrzeja i Władysława. (JMM, Kryska – Karski…)

Seweryn Władysław Maciszewski, ps. Wład; ur. 20.I.1892 Czarnorudka k. Berdyczowa – 12.VII.1973 W – wa; syn Stanisława i Stefanii z d. Różańska; miał 7 rodzeństwa; czł. ZWC i ZS; 2 pluton; od X. 1915 do III.1917 w niewoli rosyjskiej; po wojnie odsunął się od polityki, pracował w oświacie zarówno w kraju jak i za granicą, dochodząc w 1935 r. do stanowiska podsekretarza stanu w MWRiOP; internowany w Rumunii do końca 1943, później w polskiej oświacie w Bukareszcie; po II wojnie we Wrocławiu, czł. ZNP, nauczyciel do 1963; ostatnie lata życia w W-wie; żonaty z Kazimierą Wilczyńską, syn Jarema i córka Teresa (J.M.M.)

Franciszek Polniaszek, ps. Karol Nowopolski; ur. 24.IX.1892 Tłuste k. Zaleszczyk- zamordowany w IV.1940 w Charkowie; syn Jana i Tekli z d. Maślanka; czł. tajnego skautingu i PDS; podoficer; wkrótce po wymarszu z Kadrówką przeniósł się do kawalerii; ppor.(2.IX.1914); od bitwy pod Kostiuchnówką do kryzysu przysięgowego w 5 pp.; wcielony do woj. austr.; w WP VII.1919 -22.IX.1939; płk; dr prawa UJ (1921); publicysta; pierwszy dow. Lwowskiej Brygady Obrony Narodowej; we IX.1939 obrońca Lwowa; aresztowany przez NKWD, więziony w Starobielsku; żonaty z Aurelią z d. Rudzińska, miał syna i córkę. (J.M.M.)

Stefan Wendorff, ps. Konopka; ur. 17.IV.1895 Kijów – IX.1969?; syn Karola i Aleksandry z d. Garbowiecka; czł. ZS; 1 pluton; 1 p. uł.; wachmistrz; internowany w Szczypiornie; od XI.1918 do 1926 w WP; kpt.; urzędnik samorządowy i państwowy min. starosta pow. w Brześciu nad Bugiem (1931),wicewojewoda łódzki (1938); podczas II wojny więzień sowiecki; po powrocie do Kraju dalsze losy nieznane (J.J.M. podaje, że „zm. tragicznie we IX.1969 r. podczas wysiadania z pociągu”); żonaty z Heleną z d. Malaszycka.

Nie można nie wspomnieć także o Walerym Sławku ze Strutyńki pod Lipowcem (1879-1939), Po wybuchu I wojny światowej Sławek znalazł się w sztabie I Brygady Legionów, w którym kierował pionem wywiadowczym. W odrodzonej Polsce trzykrotnie sprawował urząd premiera.

Kresy24.pl / Słowo Polskie