Komendant z Rubieżewicz

 

 

Miasteczko Rubieżewicze znajduje się  w Obwodzie Mińskim, na terenie Republiki Białoruś. Położone jest pomiędzy  rzekami Sułą i Pierekałką, w obszarze  prawobrzeżnego Niemna.

Do drugiej połowy XIII w., przebiegała tam granica starej Litwy – nieopodal kraju mińskiego leżały słowiańskie Rubieży (kresy), zapewne istniał  gród graniczny.

Od 1550 r., Rubieżewicze były własnością Radziwiłłów, w 1775 r., Ratyńskich, a w XIX wieku Wittgensteinów.

W 1866 r., pod zaborem rosyjskim, kościół zamieniono na cerkiew.[1]

 Po Traktacie Ryskim w 1921 r., w granicach Polski – 800 metrów od granicy polsko – sowieckiej, w  powiecie stołpeckim województwa nowogródzkiego – w nomenklaturze policyjnej, w XV okręgu.

Rubieżewicze były siedzibą Urzędu Gminy.

Miasteczko liczyło 1509 mieszkańców, którzy mieszkali w 240 domach.  Wg wyznania było: 498 katolików, 108 prawosławnych, 903 wyznania mojżeszowego. Narodowość polską podawało 1115, białoruską 130, żydowską 261, inną 261.[2]

Po 1923 r., komendantem Granicznej Policji Państwowej w Rubieżewiczach był Bolesław Kontrym, który wsławił się  spektakularnym odbiciem zgarniętego przez sowietów polskiego porucznika G. – zob. biogramy postaci historycznych w Klubie Historycznym.

Relacja Zbigniewa Miszkiewicza:

„Pamiętam, że bywał u nas w ubraniu cywilnym (Mieszyce nad rzeką Ussą), przyjeżdżał zawsze bryczką konną z jakąś osobą. Ja miałem około 5 – 6 lat, w roku 1939 miałem 7 lat. Pan komendant bywał u nas w latach 1935 – 1937. Pamiętam tylko, że rodzice mnie mówili, „na tym zdjęciu to Pan komendant”. To zdjęcie zawsze było w naszym albumie. O żonie komendanta nic nie wiem. Jak pamiętam, nikt do nas nie przyjeżdżał z dziećmi na przyjęcia. Pamiętam tylko, Państwo Syryccy z synami byli kilka razy, bo nawet parę razy nocowali. Od 1939 r., jak się zaczęła wojna niemiecka, potem sowiecka, to już komendanta nie widziałem. Jeżeli nie uciekł we właściwym kierunku, to być może w Ostaszkowie już pozostał. Bardzo żałuję, że nie mogę pomóc. Z mojej rodziny ze strony Miszkiewiczów i ze strony mojej mamy Sielickich zostałem sam, więcej nas nie ma. Szkoda, że zabrakło 6 lat, byłoby więcej informacji…”[3]

 

 

Stanisław Karlik