• ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Kresy24.pl – Wschodnia Gazeta Codzienna
  • 26 Sty 2021
  • Ukraina
  • Białoruś
  • Rosja
  • Litwa
  • Azja i Zakaukazie
  • Region Bałtyku
  • Trójmorze
  • русский
  • yкраїнська
Kresy24.pl - Wschodnia Gazeta Codzienna
  • ARCHIWUM KRESOWE
  • PODRÓŻE PO KRESACH
  • BIBLIOTEKA KRESOWA
  • KUCHNIA KRESOWA
  • Niepodległość
  • KALENDARIUM
    • Styczeń w Historii Kresów
    • Luty w Historii Kresów
    • Marzec w Historii Kresów
    • Kwiecień w Historii Kresów
    • Maj w Historii Kresów
    • Czerwiec w Historii Kresów
    • Lipiec w Historii Kresów
    • Sierpień w Historii Kresów
    • Wrzesień w Historii Kresów
    • Październik w Historii Kresów
    • Listopad w Historii Kresów
    • Grudzień w Historii Kresów
  • POLACY NA WSCHODZIE
  • HISTORIA I WSPOMNIENIA
  • WYSZUKIWARKA KRESOWA
  • GAZETY KRESOWE
    • Archiwum “Magazynu Polskiego”
    • Archiwum “Głosu znad Niemna”
    • Archiwum “Echa Polesia”
    • Archiwum “Polaka na Łotwie”
    • Archiwum “Kuriera Galicyjskiego”
    • Archiwum “Słowa Polskiego”
    • Archiwum “Monitora Wołyńskiego”
    • Archiwum “Głosu Polonii”
    • Archiwum “Polonii Charkowa”
    • Archiwum “Dziennika Kijowskiego”
    • Archiwum “Krynicy”
    • Archiwum “Gazety Polskiej Bukowiny”
    • Archiwum “Wołanie z Wołynia”
    • Archiwum “Naszych Dróg”
    • Archiwum “Tęczy Żytomierszczyzny”
    • Archiwum “Lwowskich Spotkań”
    • Archiwum “Polaków Donbasu”
    • Archiwum “Mozaiki Berdyczowskiej”
    • Archiwum “Słowa Życia”
  • TV Kresy24.pl
Home
Historia i Wspomnienia

95-lecie umowy między Polską a Ukrainą

29 Kwi 2015 Historia i Wspomnienia 0 comments

Umowa warszawska zawarta w 1920 roku między uwolnioną spod jarzma zaborów Rzecząpospolitą i Ukraińską Republiką Ludową, obejmująca podpisaną 21 kwietnia umowę polityczną, uzupełnioną o przyjętą 24 kwietnia konwencję wojskową, regulowała stosunki polsko-ukraińskie w obliczu natarcia Armii Czerwonej. W roku 2015 będziemy obchodzili 95. rocznicę tych wydarzeń, ściśle związanych z Podolem i Żytomierszczyzną.

bolszewicy

Plakat z czasów wojny polsko-bolszewickiej

 


W związku z tym uruchamiamy nową rubrykę: Razem do Wolności. Będziemy w niej opisywać kształtowanie się stosunków polsko- -ukraińskich od Wiosny Ludów do podpisania traktatu ryskiego w 1921 roku i masowego exodusu ludności polskiej z okupowanych przez Rosję terenów za Zbruczem do kraju przodków. Rokowania polsko-ukraińskie rozpoczęły się z chwilą zawarcia rozejmu w czerwcu 1919 roku między przedstawicielami Ukraińskiej Republiki Ludowej i Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego, do którego stronę ukraińską zmusiła trudna sytuacja na froncie.

Żmudne negocjacje doprowadziły do podpisania w grudniu wspólnej deklaracji. Strona ukraińska zrzekła się pretensji terytorialnych do części Wołynia i Galicji (decyzję w tej sprawie miała podjąć konferencja pokojowa w Wersalu), co oprotestowali galicyjscy członkowie delegacji URL, którzy z niej wystąpili, oraz część ukraińskich polityków, w tym Mychajło Hruszewski i Wołodymyr Wynnyczenko.


Podpisanie deklaracji nie zamknęło rokowań. Kształt dalszej polsko-ukraińskiej współpracy był niejasny. Wynikało to z faktu, że strona polska nie miała jeszcze skrystalizowanej koncepcji dalszych kroków po klęsce gen. Antona Denikina. Najszybciej rozpoczęto działania w sferze wojskowej. Już w końcu grudnia 1919 roku rozpoczęły się polsko-ukraińskie rozmowy dotyczące formowania w Polsce jednostek ukraińskich.

Z rozkazu Symona Petlury z 10 stycznia 1920 roku rozpoczęły się przygotowania do tworzenia jednostek ukraińskich: w Łańcucie Samodzielnej Dywizji Strzelców Siczowych pod wodzą gen. Marka Bezruczki i na Podolu 4 Brygady Strzeleckiej, na czele której stanął płk Ołeksandr Szapował. Organizacja wojska ukraińskiego przyśpieszyła w lutym 1920 roku. Do kwietnia 2 Dywizja Strzelecka pod dowództwem gen. Ołeksandra Udowyczenki i 6 Dywizja Strzelecka gen. Marka Bezruczki osiągnęły pełną gotowość bojową, mimo stosunkowo niskich stanów liczbowych (liczyły w sumie około 5 tysięcy żołnierzy).

Rokowania polsko-ukraińskie weszły w intensywną fazę wiosną 1920 roku po podjęciu przez Józefa Piłsudskiego decyzji o ofensywie na zajęty przez Armię Czerwoną Kijów. 21 kwietnia została podpisana umowa polityczna, a trzy dni później konwencja wojskowa, które regulowały zasady polsko-ukraińskiej współpracy. Polska uznawała suwerenność Ukraińskiej Republiki Ludowej i zobowiązywała się do wspólnej walki z bolszewikami w celu odzyskania zajętych przez Armię Czerwoną terytoriów ukraińskich.

Po uwolnieniu Ukrainy i objęciu w niej rządów przez administrację URL (bez Galicji Wschodniej i części Wołynia uznanych za należące do Polski) wojska polskie miały z niej zostać wycofane najszybciej, jak to będzie możliwe. Wyprawa kijowska rozpoczęła się 25 kwietnia 1920 roku. Nacierającą w kierunku Kijowa 3 Armią dowodził osobiście Józef Piłsudski.

W ciągu kilku dni oddziały polskie rozbiły bolszewicką 12 Armię, a na stronę polską przeszła większość podporządkowanych Armii Czerwonej oddziałów Ukraińskiej Armii Halickiej, co w dużym stopniu ułatwiło zwycięstwo. 7 maja 1920 roku oddziały polskie wkroczyły do Kijowa. Z powodu błędnego rozpoznania zamiarów sowieckich, armii polskiej nie udało się jednak całkowicie rozbić sił bolszewickich, które wycofały się za Dniepr.

Obie dywizje ukraińskie wzięły udział w drugiej fazie ofensywy kijowskiej, nie prowadząc jednak walk na większą skalę; 9 maja oddziały gen. Udowyczenki wzięły udział w uroczystej defiladzie w Kijowie, przed Józefem Piłsudskim i Symonem Petlurą. Następnie rozpoczęła się intensywna praca nad rozbudową armii ukraińskiej. Do zorganizowanych w Polsce oddziałów dołączyły uczestniczące w pochodzie zimowym wojska gen. Omeljanowicza-Pawłenki, liczące około 4 tysięcy żołnierzy.

Słowo Polskie, dobór materiałów dr. hab. Tadeusz Paweł Rutkowski, Michał Zarychta

Marzec 2015 nr 3 (32) – Słowo Polskie

Podziel się tym z innymi. Udostępnij na:

Powiązane wiadomości:

25 maja w Historii Kresów 7 maja w Historii Kresów O krok od zmiany historii. Rzecz o Symonie Petlurze Marek Gałęzowski: Czy Piłsudski mógł w 1920 roku powstrzymać bolszewizm?
Tagi: bolszewicy Denikin Dniepr Halicki Hruszewski Janowicz Kijów negocjacje Piłsudski Podole RONA Rutkowski Ryga stosunki polsko-ukraińskie traktat Wyprawa Kijowska
  • Tags
  • bolszewicy
  • Denikin
  • Dniepr
  • Halicki
  • Hruszewski
  • Janowicz
  • Kijów
  • negocjacje
  • Piłsudski
  • Podole
  • RONA
  • Rutkowski
  • Ryga
  • stosunki polsko-ukraińskie
  • traktat
  • Wyprawa Kijowska

Dodaj komentarz Anuluj

Najczęściej czytane
Nowy film Nawalnego o tajnym pałacu Putina. Stoi na posiadłości 39 razy większej niż Monako i 159 razy większej niż Watykan (WIDEO)

Nowy film Nawalnego o tajnym pałacu Putina. Stoi na posiadłości 39 razy większej niż Monako i 159 razy większej niż Watykan (WIDEO)

Historia kawy dzieli narody: Jerzy Franciszek, Georg Franz, a może Ю́рій-Франц? Kulczyckiego wszyscy chcą

Historia kawy dzieli narody: Jerzy Franciszek, Georg Franz, a może Ю́рій-Франц? Kulczyckiego wszyscy chcą

Andrzej Pisalnik specjalnie dla Kresy24.pl: Konflikt Łukaszenki z chrześcijanami

Andrzej Pisalnik specjalnie dla Kresy24.pl: Konflikt Łukaszenki z chrześcijanami

Putin w niebieskich slipkach (WIDEO)

Putin w niebieskich slipkach (WIDEO)

Na Białorusi zatrzymano Polkę, działaczkę ZPB z Lidy

Na Białorusi zatrzymano Polkę, działaczkę ZPB z Lidy

MSZ Rosji przedstawia Białystok jako część ZSRS

MSZ Rosji przedstawia Białystok jako część ZSRS

"Włożyli mi worek na głowę, bili i gwałcili milicyjną pałką". W Mińsku rozpoczął się proce o pobicie OMON-owca

"Włożyli mi worek na głowę, bili i gwałcili milicyjną pałką". W Mińsku rozpoczął się proce o pobicie OMON-owca

Atak na grupę uczniów w Paryżu: ciężko pobity młody Ukrainiec przebywa w szpitalu. Reakcja MSZ Ukrainy

Atak na grupę uczniów w Paryżu: ciężko pobity młody Ukrainiec przebywa w szpitalu. Reakcja MSZ Ukrainy

Kolejna prowokacja "nieznanych sprawców"? Napis "Наша земля"  i czerwona farba na budynku Konsulatu RP we Lwowie

Kolejna prowokacja "nieznanych sprawców"? Napis "Наша земля" i czerwona farba na budynku Konsulatu RP we Lwowie

Powstanie styczniowe – największe z powstań (NASZ FILM)

Powstanie styczniowe – największe z powstań (NASZ FILM)

Najnowsze
25 Sty
Ukraina

W Donbasie ranny został ukraiński żołnierz

25 Sty
Ukraina

W Charkowie zmarła jedna z osób uratowanych z pożaru nielegalnego domu starców

25 Sty
Ukraina

Prezydent Zełenski zareagował na pobicie w Paryżu młodego Ukraińca

25 Sty
Rosja

„Wróg mojego wroga jest moim przyjacielem” – ukraiński minister spraw zagranicznych o protestach w obronie Nawalnego

25 Sty
Ukraina

Rada Najwyższa Ukrainy nie może rozpisać przedterminowych wyborów na stanowisko burmistrza Charkowa, bo brakuje potwierdzenia śmierci Kernesa

25 Sty
Białoruś

Po 42 dniach białoruski więzień polityczny przerwał głodówkę!

25 Sty
Białoruś

Białoruś jako poligon dla niebezpiecznych eksperymentów nuklearnych Rosatomu

Publikacje wyrażają jedynie poglądy autora/ów i nie mogą być utożsamiane z oficjalnym stanowiskiem Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

© Kresy24.pl 2018. Wszelkie Prawa Zastrzeżone.  Kontakt | Polityka prywatności
Produkcja: Fundacja Wolność i Demokracja

Drogi Użytkowniku,

w związku z obowiązywaniem Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) przypominamy podstawowe informacje z zakresu przetwarzania danych dostarczanych przez Ciebie podczas korzystania z naszej strony. Zamykając ten komunikat (kliknięcie w przycisk "Przejdź do serwisu") oświadczasz, że zapoznałeś się z treścią Polityki Prywatności i zgadzasz się na wskazane w wymienionym dokumencie działania.

Przejdź do serwisu