14 mar 20240613
1801 – zmarł Ignacy Krasicki - biskup, pisarz, publicysta związany ze Lwowem. Jeden z głównych przedstawicieli polskiego Oświecenia nazywany "księciem poetów polskich".
W latach 1743-1750 Krasicki uczył się w Jezuickim Kolegium Lwowskim. Wśród licznych swoich stanowisk w różnych okresach był m.in. kanonikiem...
13 mar 20240891
1923 – w Wilnie urodził się Emil Karewicz - polski aktor. Znany przede wszystkim z roli Hermanna Brunnera w "Stawce większej niż życie".
Nie ma w Polsce osoby, która nie znałaby tego serialu, a wielu oglądało go nawet kilkanaście razy. Na całym świecie obejrzał go podobno łącznie 1 miliard osób. I chociaż -...
07 mar 20240474
1919 – w Bitwie pod Torczynem z Ukraińcami zginął Leopold Lis-Kula - polski pułkownik Legionów, harcerz, jeden z najbardziej utalentowanych polskich oficerów.
Urodził się w 1896 r. Należał do starego rodu rycerskiego Kulów, a po matce był potomkiem sławnego pisarza i podróżnika Michała Czaykowskiego. Już w...
04 lut 20240706
1746 – w Mereczowszczyźnie na Polesiu urodził się Tadeusz Kościuszko - generał polski i amerykański, przywódca powstania 1794 r.
Z racji "chłopskiego" i "demokratycznego" aspektu Insurekcji Kościuszkowskiej generał ten - jak żaden inny polski bohater narodowy - jest od lat gloryfikowany przez Polaków niezależnie od...
23 sty 20240548
1889 – zmarł Ignacy Domeyko herbu Dangiel - polski geolog i mineralog światowej sławy. Badacz Ameryki Południowej. Pierwowzór Żegoty z III części "Dziadów" Adama Mickiewicza.
To zdumiewające, że postać tego wielkiego Polaka i uczonego jest o wiele lepiej znana w odległym Chile niż we własnej ojczyźnie. Urodził...
17 sty 202441030
1874 - żołnierze rosyjscy zastrzelili 13 unitów w Drelowie na Podlasiu i ciężko zranili 200 wiernych, którzy nie chcieli przejść na prawosławie i oddać kluczy do świątyni.
Kolejnych 10 ofiar zmarło w wyniku pobicia przez carskich Kozaków. Przebieg wydarzeń przed świątynią tak opisywał świadek:
Lud odrzekł,...
15 lis 20230454
1907 – zmarł Rafał Kalinowski - święty, polski duchowny katolicki, karmelita. Urodzony w 1835 r. w Wilnie. Po licznych aresztowaniach objął dowodzenie Powstaniem Styczniowym na Litwie, za co był represjonowany.
Za udział w Powstaniu został aresztowany 24 marca 1864 r. i skazany na karę śmierci. W wyniku starań...
02 lis 20230620
1660 – wojna polsko-rosyjska: wojska polskie odniosły wielkie zwycięstwo w Bitwie pod Cudnowem na Żytomierszczyźnie.
Ta trwająca prawie 20 dni bitwa była częścią wojny polsko-rosyjskiej z lat 1654-1667. Polskim wojskiem, wspieranym przez Tatarów, dowodzili hetmani Stanisław Potocki i Jerzy Lubomirski. Armią rosyjską...
19 paź 20230556
1813 – w Bitwie pod Lipskiem zginął książę Józef Poniatowski - generał, minister wojny i Wódz Naczelny Wojsk Polskich Księstwa Warszawskiego, marszałek Francji.
Urodzony w 1763 r., z czasem Poniatowski stał się obok Kościuszki jednym z ulubionych polskich bohaterów narodowych, był wzorem dla kolejnych pokoleń...
19 wrz 20230458
1939 - armia sowiecka zajęła Wilno po dwudniowej obronie miasta przez Polaków. Wziętych do niewoli obrońców wymordowano. 3 tygodnie później sowieci przekazali miasto Litwie.
Początkowo polska załoga Wilna liczyła ok. 14 tys. żołnierzy, z czego jedynie połowa miała broń. Pozostali to ochotnicy, zmobilizowani...
17 wrz 202311320
1939 – IV rozbiór Polski. Wojska sowieckie, łamiąc pakt o nieagresji, w uzgodnieniu z Hitlerem najechały Polskę, zajmując Kresy Wschodnie, mordując polskich żołnierzy i cywilów.
Ten dzień, poprzedzony Paktem Ribbentrop-Mołotow, przesądził o losach naszego kraju na dziesięciolecia, ostatecznie pozbawiając Polskę...
18 lip 20230974
1570 – w Wilnie otwarto Kolegium Jezuitów przekształcone przez króla Batorego w Akademię i Uniwersytet Wileński - jedyną przez lata wyższą szkołę Wielkiego Księstwa Litewskiego.
Jezuici przybyli do Wilna na zaproszenie biskupa Waleriana Protasewicza. Organiztorem Kolegium był Stanisław Warszewicki, a budynki uczelni...