24 lut 20243488
1953 – po sfingowanym procesie z rąk UB zginął August Emil Fieldorf "Nil" - generał, przywódca podziemia, szef Kedywu AK, zastępca Komendanta Głównego AK, szef organizacji NIE.
Urodzony w 1895 r. Przed wojną dowodził samodzielnym Batalionem KOP "Troki" w Pułku KOP "Wilno". W Kampanii Wrześniowej 1939 r. przeszedł...
14 sty 20240533
1770 - urodził się książę Adam Jerzy Czartoryski - mąż stanu Królestwa Polskiego i Powstania Listopadowego, zasłużony dla polskich szkół na Kresach.
Pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych Rosji (1804-1806) i senatora-wojewody Królestwa Polskiego. W 1803 r. car Aleksander I mianował go kuratorem wileńskiego...
09 lis 20230407
1794 – Insurekcja Kościuszkowska: wojska rosyjskie wkroczyły do Warszawy.
1830 – w Jaszunach koło Wilna zmarł Jan Śniadecki - polski matematyk, astronom, filozof i polityk. Nazywany "arcykapłanem umiejętności na całą Polskę i Litwę".
Był członkiem utworzonej przez Napoleona Bonaparte Komisji Rządu...
18 paź 20231827
1632 – wojna polsko-rosyjska: rozpoczęło się rosyjskie oblężenie Smoleńska, które trwało półtora roku i zakończyło się kapitulacją Rosjan otoczonych przez polską odsiecz.
Przez cały ten czas licząca ok. 2.200 ludzi polska załoga Smoleńska, uzbrojona w 170 dział stawiała opór 30-tysięcznej armii rosyjskiej...
17 paź 20230545
1865 – w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - generał znany z tzw. Buntu Żeligowskiego w 1920 r., gdy z 1 Dywizją Litewsko - Białoruską odzyskał Wileńszczyznę dla Polski.
Jego ojciec - Gustaw był powstańcem styczniowym, który wraz z matką Lucjana - Władysławą z Traczewskich został zesłany na Syberię,...
12 paź 20231119
Rankiem 7 października 1920 roku Żeligowski podał wiadomość o „zbuntowaniu się” wobec dowództwa wojsk polskich i o rozpoczęciu samowolnego marszu na Wilno.
Słowa generała wywołały duże poruszenie wśród młodszych oficerów niebędących na naradzie, a część z nich odmówiła wykonywania rozkazów. Inaczej...
12 paź 20230621
1796 – urodził się Michaił Murawjow - hrabia, rosyjski polityk, generał-gubernator wileński w czasie tłumienia Powstania Styczniowego. Z powodu dokonanych na Polakach mordów zyskał przydomek "Wieszatiel".
Co ciekawe, ten psychopatyczny morderca na usługach caratu rozpoczynał swoją karierę spiskując z dekabrystami...
11 paź 20231176
Gdy Wojsko Polskie jesienią 1920 roku przechodziło do kontrofensywy znad Niemna i zajmowało kolejne miejscowości, wówczas do Polski powracały ziemie utracone uprzednio na rzecz Armii Czerwonej. Dla całego społeczeństwa jasną sprawą stał się powrót do macierzy ziem zajętych w lipcu 1920 roku przez wojska litewskie, które...
10 paź 20232129
Po zajęciu Wilna w mieście odbyła się przed Józefem Piłsudskim defilada wojskowa oraz uroczyste dziękczynienie w sanktuarium w Ostrej Bramie z udziałem Naczelnik Państwa. 22 kwietnia Józef Piłsudski wydał odezwę do mieszkańców byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego, w którym deklarował samostanowienie wszystkich...
09 paź 20230263
Odzyskanie przez Polskę niepodległości w listopadzie 1918 roku zbiegło się z powstaniem w Wilnie pierwszego rządu litewskiego. W grudniu oba państwa podjęły konsultacje, ale rozmowy były niezwykle trudne ze względu na rozbieżności poglądów na temat wzajemnych granic. Dodatkową komplikacją był fakt, że na spornych...
09 paź 20231833
1610 - zwycięskie polskie chorągwie pod wodzą hetmana Stanisława Żółkiewskiego wkroczyły na Kreml. Rozpoczęła się dwuletnia okupacja Moskwy przez armię Rzeczypospolitej.
Hetman Stanisław Żółkiewski, po rozgromieniu 5-krotnie liczniejszej armii rosyjskiej w bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610 r., wkroczył...
09 lip 20230805
1920 – wspaniała szarża na bolszewików 4 Pułku Ułanów Zaniemeńskich pod wsią Grebionka na Mińszczyźnie rozbiła w proch 3 sowieckie pułki.
Do bitwy doszło kiedy polska XII Brygada Piechoty została okrążona przez przeważające siły nieprzyjaciela między Mińskiem a Ihumeniem. Aby ratować piechotę dowodzący 4...